RƯỢU MEN LÁ SAN CHÍ

(Tinh túy mạch nguồn của núi)

Rượu men lá San Chí của bà con nhân dân xã Kiên Lao không biết có từ bao giờ, theo nhiều người có tuổi ở đây, khi họ sinh ra và lớn lên đều đã thấy ông bà, cha mẹ mình nấu rượu rồi. Nhà buôn bán thì nấu nhiều, còn lại chủ yếu một năm nấu 2 đến 3 nồi để uống trong gia đình và tiếp khách những ngày lễ tết.

Điều đặc biệt là, người dân tộc San Chí cho đến bây giờ làm men lá chủ yếu làm vào mùa thu, thời tiết mát mẻ. Men rượu thủ công cũng không hề đơn giản, phải có bí truyền mới làm được. Ngoài ra, cùng với men lá thì rượu phải nấu bằng chính nguồn nước ở núi rùng Kiên Lao mới có hương vị ngon, thơm và đặc trưng riêng.

Nắm được lợi thế của địa phương HTX Cường Thịnh Lục Ngạn đã thay đổi cách nấu rượu truyền thống bằng những công cụ hỗ trợ hiện đại hơn như dùng tủ nấu cơm, nồi đun rượu bằng nồi hơi đun bằng củi với công xuất cao hơn, chất lượng tốt hơn. Nhưng công đoạn từ khâu chọn gạo đến khâu nấu chín, trộn men thật là tỉ mỉ, cẩn thận. Cơm khi nấu chín rồi thì ủ cho “bắt men lá” khoảng từ 13 đến 15 ngày để ngấu hết gạo; Sau đó đổ nước cho thẩm thấu men với gạo khoảng 2-3 ngày nữa. Khâu cuối cùng là trưng cất bằng nồi dùng bằng hơi nước nóng do vậy rượu HTX sản xuất ra không có rượu bị khê, bị khét. Bầu ngưng dùng nhiều ống Inox nhỏ bó với nhau, rượu chảy ra rất sạch và trong, rượu có mùi men lá thơm đặc trưng. Trong quá trình cất phải đun đều lửa, không cho cháy to quá cũng không nhỏ quá để rượu ra từ từ. Nếu đun to lửa, rượu ra nhanh sẽ mất mùi thơm.

Anh Lâm Văn Học, chủ tịch Hợp tác Cường Thịnh Lục Ngạn cho biết: Rượu San Chí của nhân dân xã Kiên Lao còn khác biệt bởi men và nguồn nước. Hợp tác xã chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư trang thiết bị hiện đại, xây dựng quy chuẩn cho rượu men lá San Chí, đảm bảo an toàn chất lượng sản phẩm, đảm bảo sức khoẻ cho người sử dụng.

Rượu San Chí ở xã Kiên Lao khi uống có hương vị rất hấp dẫn, ngọt mát, đượm đà, nhưng lại rất dịu dàng, êm ái hơn bất kỳ loại rượu nào khác, kể cả rượu Tây chính hiệu. Rượu dù uống say đến đâu thì vẫn cứ sảng khoái, nhẹ nhõm chứ không hề nhức đầu như nhiều loại rượu khác. Đó là một đặc điểm rất quý của rượu men lá San Chí.

Ngoài ra, HTX chúng tôi cũng tăng cường quảng sản phẩm này trong các sự kiện ở huyện, trong lễ hội, hội chợ, chúng tôi đều có gian hàng trưng bày. Trong thời gian tới, Hợp tác xã sẽ xây dựng sản phẩm rượu men lá San Chí để thi OCOP, nhằm quảng bá sản phẩm ra nhiều thị trường khó tính hơn nữa như Hà Nội, Hải Phòng, các thành phố lớn…